032 Nyman E - The First Wedded Year - Original.txt

{Number = 032}
{Type = Original}
{Title = Yîs Wùsh Dashây Dàt Sh Kałnìk / The First Wedded Year}
{Author = Seidayaa / Elizabeth Nyman}
{Clan = Yanyeidí; Ḵaach.ádi yádi}
{Source = Nyman & Leer 1993: 168–212}
{Translator =  Weihá / Jeff Leer}
{Orthography = YNL}
{Dialect = Northern - Inland - Atlin}
{Page = 168}
1	Ha wé a káxh xhat xhʼìwûsʼ, shûgunáxh / wé axh xhúxh
2	du xháni yê xhat natî—
3	tléł atkʼátskʼu axh jì yê utí—
4	àghâ áwé yú ghàtâ tlʼátgidáxh
5	hàndé hà kawduwakhâ.
6	Yûtʼát, at jindàdùgú xátʼà áwé yê s aya.û.
7	Yûde yáxh kùwâtʼ, yê,
8	yá at xáshti tle yû a xhʼadà kawdudlikhâ.
9	A tú áwé â kawtudichák.
10	Héʼ, kètl shukáxh yà nagút jâji tín wé axh xhúxh,
11	xhát khu.a du ít.
12	Tíxʼ áwé àdé aksixát,
13	“Yâtʼát ghałshât,” yû xhat dàyakhá,
14	“iguxhdaxwêtl.”
15	Nàłîyi yé áyá át wutuwa.át.
16	Héʼ, de yà xina.át,
17	wé kètl tsú tle yaxh has yawdlixwétl.
18	Tle yú às áwé tle a dàxh ashàwasʼûw tle yû.
19	Tlâkw áwé kát akawtuwa.ák, at gaxhwdzi.î,
20	hú khu.a gán hàndé yà ayakanajéł wé tàt niyís.
21	Â hà uwaxhî.
22	Chʼa yèsú tsʼùtàt áwé shawtudikhî.
23	Jíʼ, wé dè yík áxh khuyawdudlitlʼít tle,
24	kashixhʼíłʼk wé at jindàdùgú xátʼà.
25	A tûxʼ
26	ishagûgu àghâ tsá a kâ yè kghìnûk,
27	ha ł ishagûgu khu.a tléł àdé yanghiyadlàghi yé.
28	Tle chʼa gùdé sá kè shaxhʼíłʼch tle yû,
29	át xhʼayàwaxʼûtʼi yé yáxh tle.
30	“A kâ ghanú,” yû xhat dàyakhá.
31	Chʼu tle chʼa xátʼà yáxh áwé xhwàjî tle a ká...
32	chʼu tle yûde axh yìdáxh kè wshixhʼíłʼ,
33	dlèt ká áwé át xha.â.
34	Àxh xhwadigùt, yaxhwsinàkh tsu.
35	Yèsú tsu a kát xhwajikʼén.
36	Tle tsu yûde axh ìn kè xhʼayawsixʼútʼ yèsú dè wanyâde yûde.
37	Héʼ wé kètl khu.a
{Page = 170}
38	chʼu tle khuxhdakʼûłʼin áwé yû
39	has du ìn tle...
40	Xhát khu.a áwé tsu dlèt kát xha.â áwé.
41	Jî! chʼu tle dê du yùwú ałshát axh xhúxh khu.a
42	at shùkh.
43	“Kuna.àkhw, i îde guxhdashî,” yû xhat dàyakhá.
44	“Kʼe yindatân dês kuna.àkhw,” yû xhat dàyakhá.
45	Cha chʼa àghâ áwé tsá yá jâji kinâ áwé yú yindatân.
46	Wé a dàdzàs áwé tle yû anaxh yû duwa.û,
47	á áwé yânáxh xhałashát kha yânáxh.
48	Tléł yê yìkawuyâtʼi áwé wé àndé yà ntù.ádi,
49	kûkh yáxh daghàtì wé gùchxʼ.
50	Tle dàt yáxh sá kshixhʼíłʼk,
51	tle yú kètl yânáxh dàk shaxhʼíłʼch wé át.
52	Xhachu a xhàwú ásíwé áxh yà nałshâsh
53	wé têxʼ tin xháwé yû áxh khuyakàwahà wé át.
54	Tléł tsu yìwuyâtʼ áwé ànt wutuwa.át.
55	Dêxh â hà uwaxhî,
56	dà sá a kâ yan hà yawdudzikhâ łdakát át,
57	atxhá áwé wtuwa.ù,
58	khúxhde [yís].
59	Jî! dlèt dàk wusitán tsu!
60	Yú mailman xhá—
61	airplane xhá tléł khùstí,
62	kha tléł tsú anaxh [àdé yàxh ùghàgha.àdi yé]—
63	kètl xátʼayi tín áwé
64	wé mail át has àwatî yú Telegraph Creek-de,
65	nàłî yû kdunîk.
66	Á tle yá hà kagê áwé kàwahâ wé mailman,
67	khúxhde du ìn khuxh wutudi.át.
68	A shukáxh yà gagútch wâ yatìyi yêxʼ áwé wé dlèt khâ,
69	xhát khu.a has du ít áwé.
70	Xʼùn sákwshêwé áxh hà uwaxhî
71	wé Yatʼàyi Hîn / át hà wdudzixhútʼ,
72	truck-ch,
73	àxh áwé tsu wtuwa.àt.
74	Tle yû
75	wé Dixie Lake, Dashdané Ayi yê duwasâkw, a yàxh â hà uwaxhî.
76	Adaxh áwé tsu tsʼùtàt ghunayê wtuwa.át.
77	Kadiyíkhk wé yîs dlèt,
{Page = 172}
78	a shukáxh yà has na.át.
79	Tle tsu âkʼw át dên, hítkʼ,
80	wé mailman hítkʼi át da.â, tle tsu a yì hà uwaxhî.
81	Gán yê s adànèyí tʼênáxh áwé s du xhʼès at xhasa.î.
82	A tûxʼ at daná wé khâ.
83	Àghâ tléł tsu tlêxʼ a dàt át xhwasakú at daná.
84	Has du xhʼès yan at xhwasi.î,
85	at wutuwaxhâ.
86	Wé kètl xhʼêxh tsú has at wùtì.
87	Áwé tsá yèsú tle wutuwaxhêxʼw.
88	Khushtuyáxh gíyú tsu wâ yatìyi yé sá â xhatèxhí
89	tléł tsu a dàdé tikxhwanìgín.
90	A siyèkh áwé chʼa yèsú tsʼùtàt
91	has wù.àt.
92	Nàłî át has khukàwatsèxhi yé
93	tle wùch duxhèníxʼ khuxh has wudi.át,
94	áyá s du xhʼus.ìtí kàwatʼíxʼ tle.
95	A ítde áwé tle wé kètl áxh yà na.át tle.
96	Kàxwâshgé nèł yantùdlâkh,
97	hàt kawtuwajéł wé àghâ yan hà yawdudzikhayi át.
98	Adaxh áwé yèsú tsu wé—
99	wé Tʼàkhú yíde yèsú ghunayê wutuwa.át,
100	tle yà hà nànałgásʼ áwé.
101	Héʼ, gúshé xʼùn xátʼà sáwé—
102	áwé axh chàn tléł át wugùdín,
103	tlêxʼ xátʼà áwé hú,
104	yá àn à áwé wé hà at ła.ádi, sʼísà hít, sdùx,
105	dà sá, hà xʼûwu, hà atxhàyí, kètl atxhàyí—
106	shayadihên wé xátʼà.
107	Tléł khu.a unàłiyi yêxh tù.àt,
108	a tûxʼ wé axh xhúxh du húnxhw
109	du yátxʼi shayadihên,
110	yê daxh has kudligê.
111	á áwé yawdi.à yà ntù.ádi.
112	Kàxwâshgé wé
113	Ghat.âyit tù.ât,
114	khusi.âtʼ tsú.
115	Ágí yîs xhat uwawát, xhát khu.a tléł tsu gíwé dà sá
116	axh kanaxh utí.
117	Tsu wé âtʼ gushé, tléł xhwasakú,
118	kha wé axh xhán à, héʼ!
119	wùch kìkxʼ áwé [yê jitùnê nìch,]
120	gán ayakłaxhutʼdi nìch,
121	xhâch khu.a xhaxash nìch yû
{Page = 174}
122	Wânghanìn sáwé xhát dês du kìkxʼ yakaxhałxhutʼdi nìch.
123	Ałdís kâxʼ áwé / wé át wutuwa.adi yé [â yê jiwtuwanè].
124	Tle yê kè kdakhûsht wé hà gáni khu.a.
125	Dêxh áwé â hà kghwaxhî
126	chʼa àn áwé.
127	Héʼ, yèsú
128	Chùkán Tlèn tû duwasâgu yé â hà uwaxhî,
129	jíʼ! xûn—
130	xûn tliyê yê wùtì.
131	Áwé first time áwé xhwasitìn—
132	shûgunáxh xhwasitìn wé—
133	héʼ [dzískʼu dùgú] áxh akawdudlisʼìkh,
134	á áwé has akahánt yû,
135	jâji ikhtàkdzàs yís ásíwé.
136	Has du jiyì khałashátch wé axh àt yû,
137	aksahánt.
138	Yan katùhân áwé yê yàwakhà,
139	“Gûk, Tàkwkʼwátʼi,
140	hûchʼ, hà dlìyí tle shùwaxìx,
141	tle wé kètl tsú xhá kha uhân, á áwé
142	ałʼûn gaghìgût, wêt
143	i jâji ikhtàkhdzàs yís áwé,
144	tléł ułghíxhʼjà wé úxh akasʼíkhxhi jâji ikhtàkdzàs,”
145	tle yê s yàwakhà.
146	Tlâkw áwé a yàxh yè kantusakên wé du jâji—
147	xhát,
148	yè kanaxhsakên.
149	Tle a ikhtâkdáxh kakhasakê áwé du jìt xhwasitán
150	tle a ikhtâxh ayîkh tle.
151	A ikhtâxh yan àwayíkh,
152	tle wé tlêxʼ à tsú de a yàxh kaxhwsikè
153	tle du jìt xhwasitán.
154	Tle tsu chʼa a yáxh at xáshti úxh akasʼíkhxhi áwé
155	tle wé a ya.âwu kha wé a khʼałukatlʼîni
156	tle â yê wtuwa.ù tle.
157	“Yèsú tsʼùtàt áwé gaghìgût,”
158	du îshch yê dàyakhá,
159	“I gu.à yáxh xʼwán,
160	chʼu tle yê a xhánt ayìłʼûni tsá ghiya.ûn
161	Shichdzískʼu yáxh wé a :xhʼus.ìtí [i tuwâ natîni],
162	tle wé a yádi tsú xʼwán ún,
163	kètl xhʼès / á khu.a,” yú.á.
164	Kawduwayéłʼ, tle yá nèł yáxh tléł tsu khùłkʼátlʼk,
165	áwé wùgùt,
166	chʼa yèsú khì.á yê yà nanìní.
167	Áwé chʼu tle yê gíwé a xhánt awułʼûn,
{Page = 176}
168	tléł ułghíxhʼjà wé jâji xhá,
169	wé wdixwaji at xáshti tín—
170	àdé daxh has at wuskûwu yé áwé tlákw.
171	Tle àwa.ún tle wé a yádi tsú àwa.ún.
172	Dà sáwé tsú khâ dzískʼw tsú [tle awsitìn],
173	chʼu tle tsu á tsú át akawłi.ún tle.
174	Héʼ, anaxh hàt wudzixátʼ
175	A kígi—
176	tle awłixʼìsh kwshêwé wé shichdzískʼw tle,
177	wûshdáxh àwaxàsh—
178	àghâ tsá yèsú a tû at kàwachák.
179	Tle chʼa áxh áwé yà kshaxhʼíłʼch wé at dùgú.
180	Tléł â kdusxátxh, chʼas
181	gùdé sáwé sìyahê áwé a yáxh áwé yû tle
182	tle ghunayê ushxhʼîłʼch tle.
183	Dà sáwé tsú anaxh dàk wudzixátʼ.
184	“Shichdzískʼw áwé tle a yádi kha khâ dzískʼw
185	kètl xhʼès áwé,
186	tle násʼk áwé xhwà.ún,” yû sh kałnìk.
187	Héʼ, khùwatsín,
188	kha wé kètl tsú.
189	A siyèkh áwé àdé has wù.àt chʼu tle àxh hàt has akàwajéł.
190	Â hà uwaxhî xʼùn sákwshêwé,
191	gwáł dàxʼùn gíyú â hà wuxhí,
192	yèsú tsu ghunayê àwa.át.
193	Tléł nàłiyêxh áwé ù.àt,
194	wé at yátxʼi kha wé axh chàn yà ndusxátʼ.
195	Gwáł about ftfteen miles gíwé áxh tù.àt.
196	Yâxʼ áwé first time áwé yà nxhagút wé—
197	wé Tʼàkhú yíde.
198	Yât gwáwé chʼu tle yû,
199	tle yú diyínde / yínde nàłî!
200	Kha yú diyânaxh.á khu.a tle / yû áxh axhałghìn tle.
201	Tle yû áwé yatì,
202	yânáxh hîn nàdà.
203	Wâ sáwé a yáxh èkh akghwa.ât de?
204	Héʼ, wé axh xhúxh du húnxhw Łxhùda.ànyádi áwé
205	tle,
206	“I gonna fix ʼem,” tle yû xhʼayakhá.
207	Tle yâxʼ yû yatìyi às anaxh kawdi.â
208	tle kwshêwé tle yû awłighìch tle,
209	tle yû kè uwałʼíxʼ tle yû.
210	Tle yá îkhnaxh.á à tsú tle yû,
211	tle yû,
{Page = 178}
212	tle yá dikìnàdáxh áwé wé dlèt
213	tle yû àdé s axwên wé jâji tín tle.
214	Tle kawdudliyâshi yé yáxh yatì tle yú ikhde tle yû.
215	Tle yú diyânaxh.á tsú tsu chʼù yê,
216	wé du tlâ kha wé du yâtxʼi áxh kè gaxhdusxatʼ yé áwé.
217	Xʼùn sákwshêwé â hà uwaxhî, gwáł násʼk â hà wuxhí,
218	yèsú ghunayê àwa.át tsu.
219	Kʼe tle kayâsh káxh ûsh èkh nashxʼíłʼ, yê áwé yatì wé xátʼà,
220	tle wé diyânaxh.á áwé tle
221	tle a shakîde,
222	wé Tʼùchʼ Shakî áwé yê yatì.
223	Kàxwâ wé—
224	wé a shakîdáxh íkhde tle wé Nàkʼina.â tle duwatîn—
225	tle àdé.
226	Yèsú tsu / áxʼ dês tsu hà uwaxhî,
227	dzískʼu xhùt áwé wtuwa.át.
228	Héʼ, has khukàwatsìxh,
229	chʼa àn áyú
230	tle yûde áxh has akàwatsìxh wé dzískʼw khu.a àdé yakùgeyi yé.
231	Héʼ, àdé du ûnayi duwa.áxhch
232	wé axh xhúxh kha wé du húnxhw.
233	Jî, de tsu hêtʼà satân wé dzískʼw
234	tsu tle yû áwé áxh nałi.átk,
235	chʼas shichdzískʼw.
236	Chʼu tle á áwé dê
237	tle chʼa tlèxh â khunaxhtù.ùt,
238	tle base camp áwé yê yatì.
239	Tle chʼa tlèxh, tle kʼadên
240	tle tlʼátgi kát has khuwditlʼít wé sʼísà hít tlèn,
241	yagê wé a yì yê hà yatìyi yé, wé sʼísà hít.
242	Wé dlìy
243	kayâsh tle wdudliyéxh wé kètlch uxhâghà.
244	Yú kayâsh ká tle [â kè kawduwajéł wé dlìy.]
245	Àghâ áwé xhwasitìn yèsú wé
246	dzèt ùxhú yû has ayasâkw.
247	Tle dúkh áwé tle yû,
248	tle yá kînáxh tle yû,
249	tle yânáxh khu.a xáshà tín tle yù has ayaxáshk—
250	tle dzèt áwé yê yatì.
251	A kanaxh áwé kínde has ał.àt wé dzískʼu ghádzi
252	kha wé a sʼûghu, a jíni,
253	a díxhʼi, a wûwu, dà sá,
254	â kè s akàwajéł.
{Page = 180}
255	Àghâ áwé tsá tle xwàsdâ tle yû a kinâxh has akàwayà
256	wé kùyêx xhʼanákh—
257	wé kùyêx xhá chʼu tle chʼas wé tày axhá—
258	a xhʼanákh áwé.
259	Tle hà nákh àwa.àt
260	wé Yayuwà áxʼ yê yatìyi yé / àdé,
261	wé ghàtâ yê dàné.
262	Uhân khu.a áwé tle chʼa â [yê hà wùtì].
263	Chʼu ł has una.átji áwé wé
264	wé axh wû yê yàwakhà,
265	“Yú Tʼùchʼ Hîni yíde kkhwagût.
266	Chʼa dà sá àghâ khukkhwatîsʼ,” yê xhʼayakhá.
267	Thatʼs in
268	January we was there.
269	Ákwshêwé
270	dà sáwé tsú wé yatsìnèt áxh kè uwa.át
271	tle yá du shuká,
272	tle akàwakè.
273	Tle yû shà yayát uwa.át kínde,
274	tle â kè akàwakê wé áxʼ khût khin yé.
275	Tle àxh khuxh wudigút.
276	Tle wé Tàkwkʼwátʼi kha wé axh xhán à,
277	wé Khusʼèxh,
278	kha hú, tle yê áwé àdé s wù.àt a siyèkh.
279	Tle awsitìn wé a khùwú,
280	tle a kinânáxh áwé tle yû has wù.àt tle.
281	Shaksitán yê s akanîk.
282	Á áwé tle dlèt áwé tle yû akàwachíxw.
283	“Jindà yù ydatí yìwân tsú,” yû,
284	has du jindà yù has àwatî,
285	tle yê du jindàxʼ yê yatì tle.
286	Kʼadên akachîxw áwé tle àdé dàk akawłigwátl,
287	tle èkh kanagwátl wé dlèt kachíxwti khu.a.
288	Tle khúnáxh yá a khùwú yê yatì
289	tle yê a xhʼawùłt áwé uwaxíx.
290	Tléł tsu yìwuyâtʼi áwé àdé tíxwjà wduwa.áxh.
291	Anaxh yuxh jiwdigùt wé a tlâ áwé,
292	wé du yátxʼi tsú, tle tléł unałí du yáxh kułgèyí, dêxh yatì.
293	Tle wé a xhʼawùłí áwé wdigùt yû,
294	kínde—
295	awditʼáxh.
296	Tle chʼa khúnáxh yât áwé,
297	tle khúnáxh
{Page = 182}
298	a łèkachûxhʼu áwé tle
299	át kàwaxíx wé at tutèyí,
300	tle shanânáxh yawdzigít yú íkhde.
301	Tsu a ítnáxh áwé yuxh jiwdigùt wé a yátxʼi,
302	chʼù dáxhináxh hás áwé át has nákh, yú.á.
303	Tlêxʼ à áwé Tàkwkʼwátʼich uwa.ún,
304	tlêxʼ à áwé wé axh xhúxhch uwa.ún.
305	Dàk daxh kàwagwátl chʼu násʼk utí.
306	Yan daxh has uwatâ shéyá gúshé.
307	Chʼu tle chʼa áxʼ tle has awłixʼísh.
308	Jìxhłatínjin xhá wé axh wû,
309	chʼu tle yá a tàyí tle a dàdáxh anałxʼíshch tle yû.
310	Tle chʼas wé a tàyí áwé,
311	kha wé a sʼûghu—
312	dàkhw à sá has du tûch gaxhduxhà à
313	á áwé yê s awsinì.
314	Dà sáwé tsú anaxh kè has uwa.át,
315	chʼu násʼk utí wé yatsìnèt daxh has àwa.ìn.
316	Yèsú á dês hà xháni kè kawduwajéł,
317	tle chʼas dlìy áwé hà xhán shàwahík.
318	Àghâ áwé tsá hà nákh àwa.àt.
319	Yèsú uhânch khu.a áwé yû
320	kawtuwatʼâxʼ wé—
321	wâ sá kùgê wé tày
322	tle yaxh yakawtusitʼáxʼ,
323	wutusitâ tle.
324	Tle ghayêsʼ łákht áwé yaxh daxh shayawłitsʼítʼ.
325	“Chʼa dàt yís át sákwshêwégí?” yû áwé axh tuwatì.
326	Chʼu tle_chʼu_shûgudáxh xhwasakûwudáxh
327	tsu axh îsh yê xhat dàyakhâ nìch,
328	“Łíł khà xhʼìwûsʼikh.
329	Wâ yatìyi yêxʼ tû khà xhʼadushkhìt nìch,” yû xhat dàyakhá.
330	Chʼu yá yakyìdé yê xhat yatì,
331	chʼa yàdachûn a kát at wunxhadêch.
332	Tléł has xhʼaxhwawûsʼ, héʼ.
333	Kàxwâ
334	April yát áwé tle wé dlìy tle yà daxh nałłên.
335	“Hàhá, ênà yê naxhtusanì,” yû kè s yàwakhâ,
336	chʼas uhân shâxh hà satìyí áwé áwu uhân.
337	Tlâkw áwé wé taghanísghà át xhwajixìx,
{Page = 184}
338	daxh xhałasʼûw tle has du jìdé kaxhsaxútʼxʼw tle.
339	Tle ênà tle kè shawtuwatî.
340	Tle yûde yáxh kùgê,
341	wé a kinâ tsú xwàsdâ.
342	Yèsú wé dlìy àxh daxh tułałêsʼ,
343	tle kàdé tułaxʼâsʼ.
344	Tle êłʼ tin áwé tle,
345	tle êłʼ a yâ yù ktuwahêk.
346	Yèsú yánde shayatusatî
347	chʼu tle wé ênà tle shàwahík;
348	tléł tsu áxh à yaghàxhtusighîxʼi yé khùstí.
349	Ha shayadihêni dzískʼw áwé.
350	A sʼàghí áwé yê s asayahê has akghatʼîxhʼ.
351	Tle yû wûshdáxh katułaxhútʼt has du jiyís tle yû.
352	Àghâ áwé tsá has akatʼîxhʼ yû.
353	Tle yû ghayêsʼ łákhdi kát áwé tle yû xhʼàn gùkt has ùsnùkch.
354	Àghâ tsá a dàt axha.ak nìch xhát khu.a.
355	Tsu yûdáxh, gùdáxh sá gán yà yakakxhajéłch.
356	Tléł xhwasakú khudaxwétlxhi àghâ.
357	Tléł yà yì.unayátʼi wé dlìy tle yà daxh naxúk.
358	A dixhʼkatási tle hîn yáxh áwé nastìch.
359	“Chʼas á áwé,
360	dlìwkát łatín,
361	chʼa tlákw a kát nał.á,” yû xhat dàyadukhá.
362	Chʼa has du xhʼayáxh.
363	Kàxwâshgé yaxh yasaxûk, tle wé
364	a sʼàghí ìxhí káxh ásíwé
365	yê has adàné wé a sʼàghí khu.a.
366	Chʼu tle a kinâ kè utsìsch / wé ìxh,
367	gwáł tle yê gíyú kghwadlánch a kinâ.
368	A kàxh áwé s aka.in nìch, yû,
369	wé łìnèt sháł tin
370	tle wé yê kùgeyi át kàdé.
371	Chʼu tle tléł unałí shawutlʼîtʼi
372	wé at sʼàghí ìxhí.
373	Àghâ áwé tsá yèsú—
374	“Kʼe wé a tási
375	hàt à łałʼíxʼ,
376	de a yáxh shákdêwé uwaxúk
377	kawtùtʼîxhʼi.”
378	Tle chʼa has du xhʼayáxh has du jìt xhwałiłʼíxʼ.
379	“Ha de uwaxúk áyá, yakʼê áyá,” yú.á.
380	Yèsú has akatʼîxhʼ yû.
{Page = 186}
381	Chʼu tle
382	tle yá has akatʼîxhʼi áwé
383	tle yá at sʼàghí ìxhí kàdé yê s adàné, tle yû,
384	tle yà has akanastʼák tle.
385	Tle tsu chʼa ghuna.à  kâ tsú yaxh has à kawsixâ.
386	Tle shàwahík àn,
387	wé at dixhʼkatási xùk.
388	Tle tsu tlêxʼ à tsu chʼù yê,
389	de yaxh has ashayawłihík.
390	Tle chʼa wâ sá...
391	xʼùn wuxhìyí sáwé
392	yê has hà yawsikhà,
393	“Ha wé dlìy xùk wé / at ìxhí tin yê wtusinìyi
394	à gaxhtùxhâ.
395	Yê kwdagè áwé sʼíxʼ kâ yê s aya.û hà jiyís,
396	kûx a tʼakhká.
397	[We] made good meal ofthat, just that little bit.
398	Tle yaxh hà shayawłihík.
399	A yê áwé at dàdunêyin chʼâkw.
400	Chʼa wé at sʼûghu daxh kawtułisʼéłʼ,
401	á tsú daxh uwaxúk.
402	Tle has ùstâych tle,
403	àghâ áwé tsá wé yatsìnèt ìxhí tin / tùxhâ nìch.
404	Chʼa łdakát yêde áwé...
405	Yâxʼ áwé chʼas—
406	de sʼigèdí áwé kè uwa.át.
407	“Kʼe yú Nàkʼina.âde nay.á.”
408	Áwé yá yìdát wé du ká yê wdudzinìyi à,
409	àghâ áwé shuxʼà yádi át awsinùk, baby-xh sitì,
410	át naxhłajíkʼch.
411	Ha chʼa gù sá â hà uwaxhî tle ghìgháchʼ du yìxh khayíkhch,
412	yù xhłaghikhgi nìch.
413	Tléł atkʼátskʼu axh jì xhát
414	chʼa yèsú.
415	Gaxhtù.àdí áwé tle tsu gaxhłajíkʼch.
416	Tsu sʼigèdíghà áwé khutùshî
417	wé axh sîkʼ tin.
418	Wâ yatìyi yêxʼ násʼk hà uxhîych wé hîn yíde,
419	wâ sákwshégí tsú
420	tléł at jìxh tù.àt gí?
421	Shayadahên nìch xhá yatsìnèt,
422	wé nûsh xhù áwé át has na.átch,
423	yà khunachédli.
{Page = 188}
424	Tsu hàt wutù.àdi áwé
425	tle tsu Nàkʼina.âde tle tsu ntù.átch.
426	Tle hà dèyí tle áxh daxh yàwashû.
427	Du ìn áwé [xhat tuwatì],
428	axh tuwâ sigû xhá sʼigèdí awujàghí,
429	chʼa chush jiyís—
430	takhshâ xhâwé yê yatì,
431	chʼa àn áwé wé atkʼátskʼu àwa.ù.
432	Á áwé du tlâ tuwáxʼ tléł ushgú.
433	Á du xhʼanákh áwé át natù.átch chʼa tlákw.
434	Wâ nanî sáwé Nàkʼina.âde wtuwa.àt.
435	Ha tʼèxh yínde kè xhwàghíxʼ—
436	Tʼèxh Xhʼa.ìtí yû duwasâkw.
437	Dà sáwé tsú xʼêtà kè xhwàxhútʼ.
438	Hàhá, axh tuwâ sigû wé tʼèxh.
439	Dà sáwé,
440	xʼêtà kha wé xhʼwâtʼ xhá,
441	chʼa yê xhʼwâtʼ
442	kè kawtuwajéł tle.
443	Â hà uwaxhî, kawtusinâ,
444	àghâ áwé tsá wtuwayà.
445	Chʼa àn áwé yà naxhłajíkʼw wé shàtkʼátskʼu.
446	Has du xháni kè wtuwa.át.
447	“Tle tlàgû-û!” yû xhʼayakhá wé axh chàn,
448	“Tsu chʼa ghuna.át hàt yìyłi.át xhât,
449	àdé yà xhat yanagasʼ át áwé wé xhât,” yû.
450	Tlâkw áwé s agawdzi.î.
451	Tle May yát áwé,
452	gwáł de fifteen or de eighteen gíwé hàt awu.àt.
453	Has àwajákh wé sʼigèdí yû duwasâgu át.
454	Hàt has akàwajéł, yaxh yawdudzixúk.
455	Yèsú àxh dês ghunayê gaxhtù.ât.
456	Wâ sáyá yà gaxhdusnî wé axh chàn?
457	Wułnìdlín,
458	tléł tsu àdé gùxhdihàni yé.
459	Áwé wé Łxhùda.ànyádi—
460	he wasnʼt very big, tléł àtlèn khâ áwé yê utí—
461	tle yû a xhîgwáłʼi áwé yê aya.û.
462	Tle yû du tayìnáxh kayaxát tle yât,
463	tle yât yû anaxh kayaxát tle yât a ya.âwu,
464	tle yá du kâkʼnáxh yû.
465	Áwé wé Sloko,
{Page = 190}
466	wé Tʼùchʼ Yayá,
467	shaksitani yé áwé áxh kè awłijíkʼ / du tlâ.
468	A yèsú tsu wé xhʼàk, wé yê yatìyi yé
469	wùtsàghâ áwé àwałʼîxʼ.
470	Àghâ tsá yèsú àn áxh èkh ayawdlitsákh du tlâ.
471	Às áwé a kanaxh yan wududlighích wé hîn wùdà,
472	wé Xhʼàk Tlèn Hîni yû duwasâkw,
473	diyânaxh.á.
474	Chʼu tle chʼu de ł ułsàyí áwé
475	tle tsu yá a shakî kè awłijíkʼ,
476	tle all the way áwé yê yà anałjíkʼ.
477	Tle wé OʼDonnel, át gúshí wtùkhùxhún.
478	Wé Warm Bay-dâxh xhá tle tsu yû / nàłî!
479	I donʼt think we go there.
480	Á áwé tle thatʼs far as you can go tle.
481	Àxh áwé tle — wé kaxîsʼ tûnáxh àndé xhʼandutánch
482	wé car-ghà, kha chʼu wé truck—
483	tle àxh áwé tle wé ànt hà wdudzixhútʼ wé truck-ch.
484	Tle wé kètl kha wé kètl xhîyxʼi—
485	á áwé tsú
486	kukhakhâ,
487	wé kètl xhîyi—
488	adaxh tsu dáxhináxh ûsh yatì wé kètl.
489	Chʼâkw àdé at tîyi yé áwé
490	tléł wé four-wheel-drive wuduskûwun tlákw,
491	kètl áwé khùn át nadayâjin.
492	Du saxh.atsâghayi du sê yê ndu.èch,
493	àn yà yakdusyíkhch.
494	Á áwé axh tuwâ sigû wé kètl xhîyi—
495	de wé xwàsdâ — tliyàtatgé wêdáxh xhwà.ù wé xwàsdâ.
496	Àghâ khu.a dzískʼu dùgú áwé yê du.úxhxʼun wé kètl xhîyi,
497	yú xwáchsʼi,
498	úxh akawdudlisʼìghi à xwáchsʼi.
499	Kha chʼu wé gwêł tsú xhá yá shâ yà kdayâch,
500	gwêł,
501	á tsú chʼa at dùgú.
502	Axh łîłkʼw wé Doctor Jackson
503	àn xhʼayìdé gughwagùdí chʼas â yà agayâch
504	wé du at dùgú gwêłi.
505	Tléł xwàsdâ khùstîyin tlákw.
506	Adaxh áwé kʼe yìkawuyâtʼ àghâ—
507	tle tsu yú nánde a shuyìdé / wutuwakhùxh.
508	Tle àghâ áwé wé axh chàn Łànàtk,
{Page = 192}
509	kha wé axh wû Yaxhgûsʼ,
510	kha wé axh îsh Nêxhʼw,
511	kha wé axh tlâkʼw Dàxhłâ,
512	áwé chʼas xhat has wùxhùxh.
513	Tléł xhwasakú tsu xhat wudushàyí,
514	tléł a dàt át xhwasakú.
515	Chʼas yê xhat yawdudzikhà,
516	“Yú church-xʼ áwé married-xh yì guxhsatî.
517	Tlaxh xʼêghà ásí yánde kghwajâkhw i khustìyí.
518	Kʼadên áwé yì yatì, tléł kaxîłʼ dên yì utí.”
519	Tléł xhwasakú dà sáwé married yû duwasâkw.
520	Tle kwshêwé tle łdakát axh nà.ádighâ kwshêwé tle has àwawû
521	wé catalog kàxh,
522	kha wé veil.
523	Chʼa hú dê wé nakwnêt—
524	Łingít xhʼênáxh yù xhʼatángin wé nakwnêt,
525	àdé ûsh gé awsikûwu yé,
526	àdûch sá du î włitíw?
527	Tle yá axh yáxh yù xhʼatángin.
528	Tle hà ghaxhùxhch tle,
529	wé catechism kàxh áwé hà î at łatîw.
530	Tle khúnáxh first of July,
531	násʼk yawuxhìyí áwé,
532	xhat wuduwaxhùxh
533	wé dáxhináxh dlèt [shâch,]
534	Mrs. Murphy kha Mrs. Conrad.
535	“I dà áwé yê shagaxhdu.û.
536	Ha wâ sáwé dês?
537	wé nakwnêtch khu.a de hà ìn kanîk.”
538	Tle wé dlèt shâ
539	axh dà yê s jìwanè
540	tle wé church-de.
541	Tle kʼadên hà dàt yan nî wé nakwnêt
542	áwé tle gánde [ayawtudi.át,]
543	héʼ, shàwahík wé church.
544	Á áwé
545	wé axh îsh
546	kha wé axh tlâkʼw kha wé axh wû,
547	kha wé axh chàn,
548	has at daná áwé.
549	Ha tlaxh dàt yáxh sáyú / tléł axh tuwâ ushgú yû
550	xhatìní wé s at danàyí.
551	Héʼ,
552	wé dlèt khâ àní áwé
553	łʼèxh xhʼêtxh has ashuyàwatán kha wé Łingít àní.
{Page = 194}
554	Tle shàwahík / wé Yayuwà Hít.
555	Dlèt khâ dlèt shâ tin tle wùch xhùt [has wudi.át].
556	Á áwé wé axh xhán à áxʼ—
557	łatín, chʼa yú nakwnêt yê hà yawsikhà,
558	“Tle dàxʼùn yakyì xhʼânáxh tléł łítà àdé gaxhyishì,
559	kha łíł dà sá yałikʼatsʼi át łíł áxh yishìkh,”
560	yû hà dàyakhá.
561	Á áwé yûtʼà Khènałjîxw áwé yû dusâgun wé
562	Taku Jack du yît,
563	yâtʼà áwé Ishkhúxh,
564	yâtʼà áwé Ł.atguda.ìn,
565	yâtʼà áwé Khànêłkʼi Îsh,
566	yâdu hú wé
567	axh xhúxh Khusʼèxh,
568	yâdu axh shátxh
569	Xhàstìn,
570	tle yú ghíłʼákʼw shakîde kwshêwé àwa.àt tle áxʼ tle wé—
571	Á xhá dlèt khâ áwé xhùkdahîn, / malt beer áwé yê adàné.
572	Tle a îtxh kwshêwé wûsht has ayàwa.úw.
573	Xhát khu.a áwé
574	chʼa wé łʼèxh áwé áwu xhát.
575	Dlèt khâ shàwahík,
576	chʼa yê khâ
577	axh ìn daxh adaghałʼexh yé.
578	Tléł àdé àxh unkhàgùdi yé.
579	Tle gushé gùdé sá khùyéxh,
580	kè wjixíx wé axh xhúxh.
581	Ákwshêwé wé tʼùchʼinèt tle / xhʼêtxh kè aghatìyi yís gíwé
582	łítà [àxh awutì,]
583	tle yât
584	yá du jínt yàwaxíx tle.
585	Àghâ wé nakwnêt yê xhʼayakhá,
586	“Yê iyaxhwsakhàyín, ‘Łíł łítàxh ìshìkh.’
587	Chʼa wa.êch áwé kakghìxîłʼ
588	i khustìyí.
589	Wé i shát khu.a wé Elizabeth khu.a tléł tsu wâ sá utí.”
590	Has ałighàs ásíwé wé łítà / chʼa yûkʼ át awushìyí.
591	Kʼe s kàwashù dàt yáxh sá,
592	tle tsu wé axh tlâkʼw tsú tle chʼa khúxhde yû s awsinì tle.
593	Tléł axh tû ushgú has at danàyí xhá,
594	a jiyìt xhaghâxh wé s xhatìní,
595	has kawushùwú.
{Page = 196}
596	Tle tliyê yê s àwa.ù hás khu.a.
597	Tle khì.âde áwé yan shuwjixhín / wé łʼèxh,
598	tle tayìdé xhwàgùt,
599	xhat wudixwétl, ách gíyú xhwatà.
600	Ha gushé tléł xhwasakú gùdé sá has uyéxhi.
601	Daxh khukàwashù.
602	Tle àxh
603	gwáł chʼa kʼát gíwé dàxʼùn â hà wuxhí
604	wé àn.
605	Tle yâdáxh áwé yû nánde / kè at kaxhwłinây.
606	Á áwé tle yá yìdát tle yê has ayasâkw Elizabeth Wedding Island
607	tle yû has ayasâkw,
608	Sʼìk Xʼâtʼi áwé yê yatì,
609	tle àdé khuwtuwa.ù.
610	Tle all summer áyú â yê xhat wùtì,
611	tléł tsu tlêxʼ àndé yàxh xhwagùt,
612	tle chʼu July-dáxh,
613	chʼu tle kayàní chʼu tle kawdighât.
614	Àghâ áwé tsá
615	àxh hàndé yà s at kanajéł,
616	xhât xùk, dlìy xùk,
617	sʼìk, dà sá,
618	jánwu,
619	łdakát át wutusixúk áxʼ,
620	wé xʼâtʼ ká,
621	axh tuwâ sigû.
622	Àxh áwé àndé s at yàwaxhâxʼw,
623	tle hûchʼi àyí [áwé tsá yàxh xhwàgùt.]
624	Àghâ áwé tsá yèsú
625	khùn ànt xhwà.át.
626	Tle all summer â yê xhat wùtì.
627	Yâxʼ áwé
628	wé axh chàn wé du xhúxh tin has nakhúxhch
629	tle yá Atlin-dé.
630	Xʼùn àdé has wuxhìyí sáwé hàt has ukhùxhch,
631	tle tsu dzískʼw has awujàghí áwé
632	tle wé axh xhúxh dê s du ìn yàxh gha.átch
633	tle àdé has nakhúxhch.
634	Tsu xʼùn àdé has wuxhìyí sáyá tsu hàt ukhùxhch tle yê.
635	Xhát khu.a tle xhat wudutsâyi tléł axh tû ushgú.
636	Yâxʼ hàt tù.ât áwé
{Page = 198}
637	á tsú axh xhʼayáxh ayawsinúk wé át.
638	Héʼ, wé Atlin-t tùkhûxh,
639	tle wé At Chʼîni Shàdé gíwé kè awu.àt,
640	tle tawê hàt kawduwajéł.
641	Tléł yìdadi yáxh game warden khùstîyin.
642	Tle at dùgú tsú hàt daxh wududli.át.
643	Á áwé
644	chʼu yìdádidé a kâ dàk tuxhdatanji nìch
645	tle wé axh chàn yê xhat yawsikhà,
646	“Jâji ya.âk sákw nałxhʼwâsʼ.
647	Jâji ya.âk yê gaxhtusanî.”
648	A xhàwú xhâyú itʼs thick, you know,
649	yê xhâyú kwdliyâtʼ a xhàwú.
650	“Tle wé /a káxh dułxhʼwasʼgu át dàt áxh,
651	àghâ tsá nałxhʼwâsʼ.”
652	Chʼa du xhʼayáxh áwé.
653	Yê kwdagè áwé àxh kínde daghátch—
654	ha wé a xhàwú áwé khúdáxh kusikàk.
655	Gwáł dêxh yakyì xhʼânáxh gíyú
656	a dàt xha.áxh, xhałxhʼwásʼk yû.
657	Kàxwâshgé yê yà kakùgê wé—
658	àxh — a chʼâdu kha wé a xhàwú àxh yê yà nanìn.
659	Wâ nanî sáwé yê xhat yawdudzikhà,
660	“Hîn kàdé na.àxh
661	wé a xhàwú ghadatlʼâkʼit.”
662	Ha chʼa has du xhʼayáxh.
663	A siyèkh áwé tsu a dàt xhwà.áxh.
664	Hàhá, wé hîn tle
665	yá a xhàwú tle wdlisítsʼ,
666	wudlisítsʼ tle.
667	Tléł itʼs not bulky like.
668	Àghâ áwé tsá yèsú
669	dà sáwé àxh yè nashxhʼíłʼ tle.
670	Tléł yìwuyâtʼi áwé tle yan xhwałixhʼwásʼ tle wé
671	a chʼâdu tsú tle àxh yê wùnì.
672	“Kʼadên na.ûsʼ,” yû xhat dàyakhá,
673	kʼadên xhwà.ûsʼ.
674	Àghâ áwé tsá yèsú, “Kè katîxhʼ,”
675	yèsú kè kxhwàtíxhʼ.
676	Yèsú kawtuwahán,
677	du jiyì xhłashát,
678	hûch áwé akahánt.
{Page = 200}
679	Yan tusanî áwé tle gânxʼ yaxh jikaxhwsiyìkh
680	ghasaxùgút.
681	Kàxwâ saxûk.
682	Saxûk áwé tle jikxhwàxhíł tle,
683	jâji ya.âk yís áwé.
684	Yâdáxh áwé tsu ghunayê wtuwa.át tsu wé Yatʼàyi Hînde,
685	de tsu wé íkhde niyàdé áwé.
686	Tle àghâ
687	tléł tsu axh ìn kadunìk,
688	if youʼre pregnant, you know,
689	tléł tsu àdûch sá axh ìn kùnìk.
690	Axh tlâkʼw kha wé axh chànch kwshêwé
691	yà xhat has nakhít.
692	Iʼm not the same, a tûxʼ
693	tá axh kát ugùtch.
694	Wâ nanî sáwé xhat xhʼawduwawûsʼ—
695	tle chʼu yìdádidé
696	chʼù yê xhat yatì, you know,
697	chʼa yú khà xhùxʼ xhʼawdatàn tsú
698	Iʼm really shy to say anything—
699	“Wâ sáwé iyatì? Chʼu gí i dís nîgu i jì yê tíxhxʼw?”
700	Tléł xhwasakú dà sáwé yê s àwasâ.
701	“Àá.”
702	Tle tsu â xhat xhʼawduwanákh tle.
703	They thought I know what it is.
704	Adaxh áwé dèshgi yu ikhde / èkh ana.ât.
705	Gwáł tsu tle tlêxʼ dís shunaxîx gíwé tsu xhat xhʼawduwawûsʼ.
706	“Tléł xhwasakú dà sáwé a káxh xhat xhʼaywûsʼ,”
707	yû áwé s yaxhwsikhà.
708	They explain it to me àghâ tsá.
709	Axh ìn khunâxh dàkh akàwaník.
710	“Tlêkʼ,
711	tsu yìdát khutàndáxh tlêkʼ,”
712	yê yaxhwàkhà.
713	Àxh hás áwé tle yà s anatíw hás khu.a wé dís.
714	Tle tsu wé
715	Tʼùchʼ Yayá â yê hà wùtì,
716	tle May yát áwé.
717	Wâ sáyá
718	axh chàn chʼa tlákw kè xhat xhʼakanikji nìch.
719	At dùgú áwé kkhwałaxwâch.
720	Áwé yù xhaswúkhgu áwé tle yá
721	khàyakûtʼi tle àxh kàwakʼùts wé
722	my slacks.
723	Du xhánt xhwàgút wé axh chàn tle,
{Page = 202}
724	át xhâwé nanúkch.
725	“Wâ sáyá yà xhat nanìn,
726	àt?” yû áwé dàyaxhakhá,
727	“Tle chʼa łdakát axh nà.ádi áyá tle axh nâ yà kanaxát.
728	Kʼe yât, chʼa yèsú...
729	yîs ât áyá yê yatì,
730	tle yá khàyakûtʼi tle yât àxh kàwakʼùts.
731	Àdé kkhwałakhâ, àxh hàt xhagútni tsá
732	tsu yè kkhwasawûkh,” yû dàyaxhakhá.
733	Xhachu tle yá—
734	tle yá khàyakûtʼi ìtí ásiyá tsú dàk yàwasʼéłʼ.
735	Xhwàkhâ, tle wé khàyakûtʼi tsu át kaxhwłikhâ.
736	Has du xháni hàt xhwajixíx.
737	“Tlaxh wâ yà xhat nałnídli sáyá
738	chʼu tle yá khàyakûtʼi ìtí tle dàk xhʼayàwasʼéłʼ.”
739	See, I donʼt know I was pregnant.
740	At shùkh, chʼu tle at shùkhch jákhxh hú khu.a,
741	tléł tsu axh ît xhʼáwutàn tle de chʼa hûchʼ áwé.
742	De wâ nanî sáwé wé—
743	wé Agnes du tlâ Sàtlèndu.ù yû áwé dusâgun.
744	“Kʼe hàgú, yûde naxhtù.àt,” yê xhat dàyakhá.
745	Du ìn áwé yà nxha.át, du ítxh yà nxhagút.
746	Yú gùch shakî áwé ât tùkhîn,
747	yûde át khutùtîsʼ.
748	Chʼas yê xhat yawsikhà, “Ghán,
749	tléł àdé ghisikûwu yé,
750	de nasʼgadùshú dís áwé i kadísi.
751	Tléł gí ysakú tʼakwanêyi áwé i kâ yê yatì?”
752	Jíʼ, kʼe chʼu tle
753	gushé tsu yàwatʼayi hîn kha tsu si.âtʼi hîn ûsh gé
754	axh shanâ yaxh kawduwaxhích, tle yê áwé sh tuxhdinùk.
755	“Ha wâ sáwé dês xhat gughwatî?” yû áwé axh tuwatì.
756	Tle axh ìn akanîk,
757	“Gùshúkh dísxh isatìyí áwé
758	tû kghìnîkw,
759	tuwdatàní wé tʼakwanêyi.
760	Ách áwé chʼa tlákw áxh ijikdudligêkh wé yadałi át kè ìtìjí,
761	kha wé / khúdáxh ìshúkhgu.
762	Tû aguxhshakhît, chʼa yûkʼ yè khukghwastî.
763	Wé i xhúxh tin chʼa tlákw wûshxh ayayiłtsìnâ nìch,
764	tliyê yê na.ù,” tle yû xhat yawsikhà.
765	Chʼa du xhʼayáxh.
766	The next thing
767	I donʼt want to tell my husband, you know,
768	kuxhłidêxʼi.
{Page = 204}
769	De wâ nanî sáwé ghunayê tsu àwa.át khúxhde tle tsu wé Atlin-de,
770	sʼigèdí xhùdáxh hàt àwa.át.
771	Tle àghâ áwé tle yê hà yawdudzikhà,
772	“Chʼa yìwân nay.á wé i îkʼ tin,
773	tlâkw,” yû,
774	“Łíł hà dàt yì tùshtîkh,” yû hà dàyadukhá.
775	Has du ìn áwé yà ntù.át wé axh îkʼ kha wé axh xhán à.
776	Tle wé Xhʼàk Tlèn kanaxh yan wutuwa.át,
777	Chùkán Tlèn â hà uwaxhî.
778	Àxh áwé tle Ghat.âyi yàxhxʼ tsu hà uwaxhî,
779	dzískʼw áxʼ has àwajákh.
780	Dêxh â hà uwaxhî, yâtxh áwé tle wé OʼDonnel yawtuwadlàkh,
781	tle àxh tle wé car-ch tle ànt hà wsixhútʼ.
782	Tle a kát xhat sèwaxʼákhw wé Sàtlèndu.ù àdé xhat shukajèsʼ yé.
783	Tle, jî! wé àn / â yê hà yatì.
784	Ghèwú yê wtusinì.
785	Hà ítnáxh áwé tsá hàt has uwa.át hás.
786	Adaxh xhât wududzighêw,
787	à gawtudzi.î.
788	Tsu ásíyá / xânà áwé
789	łdakát àwaxhêxʼw de.
790	Chʼa tàt yìn áwé kè xhat uwaxhích. .
791	“Dà sákwshêgé xhwàxhâ, axh yú yanîkw,” yû—
792	wâ sákwshêgé tléł wutùjàkh gí wé Jackie, wé baby axh kaxʼ—
793	tle chʼas yá axh kinâxʼ yû sh da.ùwú áwé
794	tle I feel better.
795	Tle shayèt áwé tle yû axh kinâ yan xhwasitî,
796	“Axh kâ ghanú,” yû dàyaxhakhá.
797	Tle chʼa àn I was getting worse tle.
798	Tléł xhwasakú.
799	Tle dê khì.á yê yà nanìn,
800	tléł àdé nkhwàtàyi yé.
801	Ha tlaxh wâ sákwshêyúgé a kát xhat sèwaxʼákhw
802	wé àdé xhat dàyadukha yé khu.a.
803	Chʼas has àwa.îxʼ wé s du yît.
804	Tle ìt áwé tle yû yatì,
805	yâdu uhân hà àyí, yûtʼà yì áwé has [yatì hás khu.a.]
806	“Wâ sáwé yatì?” yú.á.
807	“Du yú áhé yanîkw,
808	chʼu tle tléł tsu tlêxʼ unatèjí áwé.”
809	Héʼ, chʼa yê ykuwâtʼ shawduwa.át.
{Page = 206}
810	Axh tlâ áwé kha axh tlâkʼw,
811	axh shátxh Xhàstìn,
812	axh îsh,
813	wé axh wû,
814	Sàtlèndu.ù, Tàkwkʼwátʼi.
815	Tléł tsu yê ykawuyâtʼi áwé
816	tle wé sʼísà hít gânxʼ dàxh wuduwatì.
817	Tléł tsu tlêxʼ xhwasakú a dàt át wé at daná.
818	A yû—
819	a xhù à wé shâ, yá tʼakwanêyi yê sh wudunùgú tle
820	gúxʼà tle yâxh kadusdà,
821	tle hot water tín, shûgà tín,
822	tle has ùdanâych.
823	Tle tléł yìkuwátʼxh yè khustìch,
824	yû áwé has akanîk.
825	Ákwshêwé axh xhʼès yê à wdudzinì.
826	Chʼa ghéghà, “Tlêkʼ,” yû xhʼayaxhakhá.
827	“Ha i ìdé guxhdashî,” chʼu tle
828	chʼa khà xhʼayáxh áwé dê xhwdinâ.
829	Ágíyú chʼu tle it make me worse,
830	thatʼs what I figure, anyway.
831	Tle yú hospital-dé—
832	tle axh îsh de tûxh yè khunatîn—
833	dà sáwé tsú car axh ìghâ hàt uwakhúxh,
834	tle a kàdé xhat wuduwashât tlâkw.
835	Tléł tsu yìwuyâtʼi áwé khuwdzitì,
836	doctor jìdé áwé khuwdzitì yú axh yîtkʼ,
837	kha wé nurse.
838	De I feel better.
839	A siyèkh áwé
840	axh jìt wududzinúk.
841	Héʼ, wé du łîłkʼu hás tle yê áwé has khîn.
842	Jinkàt kha tlêxʼ â xhat uwaxhî wé hospital du ìn,
843	áwé yìdát
844	chʼa yèsú yát wudu.ùwú tle
845	“Àxh nagú,” yû khuyanduskhêch.
846	Àghâ khu.a tléł yê utîyin.
847	Nèłt xhagût du ìn àghâ áwé
848	wé axh wû yê yàwakhà,
849	“Khut yawtù.ùwu sà áwé
850	wé axh húnxhu sàyí,
851	Jigê kha Xûts,
852	dlèt khâ xhʼênáxh tsú chʼu shugu Jackie yû naxhtùsâkw,” tle yû.
{Page = 208}
853	“Gùsú du àt?
854	Du àtch du yâ ghasà, Àntsíxht.”
855	Du ìghâ wùgùt, hàt uwagút.
856	A hûch áwé a yâ àwasâ
857	Jigê kha Xûts,
858	Jackie.
859	Adaxh áwé yèsú
860	â yê hà wùtì,
861	chʼa yèsú tléł tlêxʼ sándexh unastìjí áwé yàxh wutuwa.át yâdáxh,
862	wé Carcross-dé.
863	Tle wé Awêxh kha Yadułtín tsú
864	wé sgûnde tle axh ìn yàxh has wù.àt,
865	tle áxʼ has jiwtuwanákh.
866	Tle wé Shghagwè
867	wé gánti yàkw yìghâ / xʼùn sákwshêwé â hà uwaxhî.
868	Yât khu.a tsá a yíxh wutuwa.àt.
869	Tle chʼa tlèxh / axh tuwâ wsigû wé hîn yík,
870	tlèkhâ tâkw wanyâxʼ áwé â yê xhat wùtì.
871	Ha chʼu áxʼ áwé axh yátxʼi yê yakàwagê.
872	Ách áwé
873	tle áxh xhat tùwadà wé hîn yík.
874	Tle tléł axh tû ushgú
875	tsu yâxʼ hàt wutu.àdí.
876	Áwé axh xhúxh du wuwtú wunîguch áwé àxh hàndé hà włigâsʼ.
877	Ách áwé yâxʼ yê xhat wùtì.
878	Chʼu tle tùghâ xhànùk wé Tʼàkhú yík.
879	Wé axh xhán à yú mine-xʼ yê jinê nìch,
880	xhát khu.a wé—
881	wé axh tlâkʼw has du xhán kha wé axh chàn.
882	Has du îxh xhadashì,
883	tsu hêtʼà tsu hêtʼà / has du xhùt naxhashíxch yû.
884	Wé axh yátxʼi khu.a yánde has kùxha.áxhwch
885	hînt à usgîtghà.
886	Wâ sá i tûch kìjín tâkw áwé yà yanaxíx wé mine,
887	tléł tsu tlêxʼ xhwasatìn.
888	Tle wé axh shátxh Xhàstìn du xhúxh tin
{Comment = Line 889 is omitted in the original text.}
890	hàt has ât,
891	kha Henry,
892	àghâ áwé tsá / xhat kawdudlitsây.
893	Àghâ áwé axh tlâkʼw yê yàwakhà,
894	“Xhàstìn,
895	wêdu i kîkʼ wé Elizabeth,
{Page = 210}
896	xhʼanawûsʼ wâ sá kayaxát wé àn.
897	Gwáł chʼu tle shawatshàn gíwé yê utí.
898	Tléł tsu tlêxʼ àdé at kùnanâch,
899	de kìjín tâkw áyá àghâ â yê hà yatìyi yé.
900	Chʼu yú diyânaxh.á wé dlèt shâ xhánde tsú tléł àdé [at
901	kùnghànâyi yé].
902	Chʼu tle chʼas wâ sákwshé yatì,
903	chʼu tle chʼa du ya.âk áwé yût,
904	wé du yátxʼi tín.
905	Tle tsu axh î gíyú kawunâk.
906	Wâ nghanìn sáwé gán xàsh áwé axh tuwâ sigû.
907	Ditlèxʼw,
908	yâtʼát yáxh áwé kwditlâ, wé às.
909	Tle yânaxh.â yan uxhahànch, yânaxh.á wé hú.
910	Wâ nanî sáwé...
911	Tléł yìdadi yáxh utí wé xáshà,
912	hîn a tûde kadułxêsʼ,gas-ch áwé yà kanałjíxw.
913	Hàw, dàkhw à yís sá kwshé wé hîn—
914	chʼu tle yû khûk yáxh kayaxát—
915	a tûde yù kdudzixêk kha dlèt.
916	Héʼ, á áwé axh tuwâ kwłitîsʼshán.
917	Adaxh áwé tle wé axh îsh
918	tle nèł has akawujèłí áwé
919	tle a kígi áwé
920	tlêxʼ xátʼà kâ yaxh yadutàn.
921	Áwé wé nèłt has ayakghajéłín
922	tle yê áwé has akłaxhutʼdi nìch,
923	wûshdáxh has akłaxʼû.
924	Áwé kindle yís yû / I like it.
925	Áwé â yan uhànch axh îsh,
926	nèłdé xhat yanasnákhch.
927	De hûchʼ áwé xhwsikuwu át.
928	Yèsú àdé s du ìn xhwà.àt wé axh shátxh.
929	Héʼ, khâxʼw,
930	kha wé shâ.
931	Tle hûchʼ, no more, tsu hàdé xhwagùdí,
932	tléł axh tû ushgú.
933	Tle gíyú / at gutûxh xhat tùwadà.
934	Tle khutàn yìn áwé tle wé—
935	tle wé dlèt khâ ànínáxh yan khutù.ûwch tle.
936	Hà shaká áwé â yê s yatì
937	wé dlèt khâ àní kha wé custom office.
{Page = 212}
938	Tléł a káxh àdé unkhàgùdi át,
939	wé hùndàkahídi tsú át da.â,
940	á tsú tléł a káxh àdé unkhàgùdi át.
941	Chʼu tle chʼas wé axh yátxʼi has du dàt xhat yawustàghí áwé axh îxʼ wùkʼê.
942	Wâ yatìyi yêxʼ áwé Juneau-dé ntùkhúxhch,
943	dêxh àdé yê hà wuxhìyí áwé tsu hàndé.
944	Thatʼs my holiday wé dêxh yakyì.
945	Àdáxh áwé tle tsu
946	tle khúnáxh October yà yakanakísʼi áwé
947	àxh jìdanàkhch wé axh xhán à,
948	tle wé hà ghàtâ tlʼátgidé.
949	Tsu nàłî, about forty-five miles yû gíwé s utîw
950	wé Tàłtsuxhêdáxh wé hà ghàtâ tlʼátgidé.
951	Yèsú á dês â yê hà natìch.
952	Tle March yát áwé tle
953	yánde yà hà ganìch Tàłtsuxhêde yís.
954	Tle â yà wtùkhùxhú Juneau-dé ntùkhúxhch.
955	Wâ yatìyi yêxʼ gíwé tlêxʼ sánde â yê hà unatìch.
956	Yâdáxh áwé tsu tle khúxhde,
957	tle tsu yê jiné kâ dàk ugùtch.
958	Xhát khu.a áwé wé atyátxʼi kha wé kètl łatín yís áwé.
959	Áyá yìdát
960	kʼe wé Atlin-dáxh tle yâde,
961	tle chʼa wé khà xhúxh ghût tle yâxʼ gwâwé tle wé...
962	Shayadihên xhá wé â daxh adułʼexh yé yá àn xhʼayì,
963	tle áxʼ wé yîs shâ kha wé yîs khâxʼw tle
964	tle gushé tle wé khà xhúxh khu.a.
965	Kàxwâ wùch ghunayâ has ghada.ádín—
966	de xʼùnínáxh yatìyi à sáwé de wùch ghunayâ wdi.át—
967	ìshân wé atyátxʼi.
968	Yê yatìyi át khíndáxh áwé xhat dułshádin gíwé.
969	Ha tléł tsu dà sá xhat kawuxîłʼin tle.
970	Chʼa wé axh wû sh kałnìgí khanúkch,
971	du xhʼêt uxhsa.àxhch, wùxhłatínch.
972	Adaxh áwé xhwsikû yá axh ìn akanìgi át.
973	Dè chʼa yê xhat dàyakhâyin wé axh wû,
974	“Gaghisakû ásí sh kałnìk,” yû xhat dàyakhâyin.
975	Hàw, hûchʼ áwé.
976	Ikaxhwshi.áxh.